Vào lúc cả thế giới điện ảnh đang tề tựu về thành phố Cannes, tủ kính của ngành công nghiệp phim ảnh thế giới, thì Trung tâm Điện ảnh Quốc gia Pháp đưa ra nhận định : Do khó khăn kinh tế, nghệ thuật thứ bảy của châu Âu đang phải trực diện với chính sách cắt giảm chi tiêu, không tìm ra nguồn tài trợ. Chính phủ giảm trợ cấp cho các nhà làm phim, các hãng phim truyền hình thu hẹp ngân sách.
Trong số 20 bộ phim tranh Cành Cọ Vàng năm nay có sáu phim dự thi dưới màu cờ của Pháp, một đại diện cho nền điện ảnh lâu đời của Ý và một đến từ xứ Hà Lan. Nhưng một nền điện ảnh lớn khác của châu Âu là Tây Ban Nha thì đã không có lấy một tác phẩm trong số gần 80 bộ phim được trình chiếu ở Liên hoan Cannes lần thứ 66.
Ngân sách tài trợ cho phim ảnh của Tây Ban Nha đã bị thu hẹp lại một cách thê thảm : Từ 123 triệu euro cách nay ba năm, năm ngoái đã rơi xuống còn chưa đầy một phân nửa. Thêm một tai họa khác là thuế giá trị gia tăng (TVA) đánh vào vé xem phim ở xứ này đang từ 8 % bị đẩy lên tới 21 %. Khủng hoảng và thất nghiệp khiến người dân đã nghèo, chắc chắn là chẳng mấy ai còn hứng thú đi xem phim như trước nữa. Số người đi xem phim ở rạp qua đó đã giảm đáng kể. Chủ tịch hiệp hội các nhà làm phim ảnh Tây Ban Nha than phiền là hiện có rất nhiều dự án bị tê liệt và mầm sáng tác trên quên hương Luis Bunuel có khuynh hướng bị thui chột. Tập đoàn sản xuất phim Alta chuyên hỗ trợ các nhà làm phim nghệ thuật của Tây Ban Nha vừa tuyên bố phá sản. Tin này làm rúng động cả thế giới điện ảnh châu Âu.
Nhìn sang bên kia dãy núi Alpes, nước Ý cũng đang trong tình trạng khó khăn không kém. Đầu tháng 2/2013, Roma thông báo cắt hẳn 4 triệu euro ngân sách dành hỗ trợ cho nền điện ảnh trên quê hương Visconti. Tại Đức, cuối tháng 4/2013 làng điện ảnh ở bên kia bờ sông Rhin ra thông cáo chung kêu gọi các phương tiện truyền thông công cộng đóng góp tài chính, chia sẻ 3,5 % khoản thuế vô truyến truyền hình để hỗ trợ nền công nghệ điện ảnh.
Pháp, ngọn hải đăng của các nhà làm phim quốc tế
Trong bối cảnh ảm đạm đó, Pháp là một ngoại lệ. Nếu nhìn vào 20 bộ phim tranh Cành Cọ Vàng năm nay, có đến 1/3 trong số này đến được Cannes nhờ các nguồn tài trợ của Pháp. Năm ngoái, chỉ có ba bộ phim Pháp được đề cử trong hạng mục chính thức. Lần này, có tới 4 tác phẩm tranh tài dưới màu cờ của Pháp. Tác phẩm của 2 nhà làm phim Pháp gốc Ý và Ba Lan là Valeria Bruni Tedeschi và Roman Polanski cũng được xem là đại diện cho điện ảnh của Pháp. Polanski luôn khẳng định rằng, ông đến Cannes lần này để đại diện cho nghệ thuật điện ảnh Ba Lan, nhưng « Vệ nữ khoác lông thú – La Vénus à la Fourrure » của ông được dàn dựng với cả một dàn diễn viên Pháp và nhất là được Quỹ hỗ trợ điện ảnh của vùng Paris Ile de France tài trợ. « Lâu Đài Ý- Un Château en Italie » của nữ đạo diễn Bruni Tedeschi cũng vậy.
Không có tài trợ của Pháp thì bộ phim duy nhất đại diện cho điện ảnh châu Phi « Bùa hộ mạng – Grisgris » của nhà làm phim Mahamat Saleh Haroun sẽ không bao giờ ra khỏi biên giới Tchad. Lại cũng các quỹ hỗ trợ của Pháp đã cho phép dự án « Le Passé- Quá khứ » của nhà làm phim người Iran Asghar Farhadi hoàn thành kịp thời cho mùa liên hoan Cannes năm nay.
Không chỉ đối với những nền điện ảnh thuộc thế giới thứ ba, các quỹ tài trợ của Pháp còn là bầu sữa ngọt của nhiều đạo diễn tài hoa đến từ những quốc gia phát triển nhất trên thế giới. Mấy ai có thể tin được rằng trên đất Mỹ, nhiều nhà làm phim nghệ thuật như Soderbergh đã hơn một lần tuyên bố muốn giải nghệ vì không tìm được các nhà sản xuất. Lại càng khó tin hơn khi một gương mặt tiêu biểu cho thế hệ các nhà làm phim ở đầu thế kỷ XXI của Hoa Kỳ như James Gray đã bị các nhà tài trợ ở Mỹ đóng cửa. Cuối cùng, Gray được chú Gà trống Gaulois mở cánh cổng đưa « The Immigrant –Người Nhập Cư » đến Cannes. Nếu như không có hãng phim Gaumont của Pháp thì « Only God Forgives- Chỉ có ông Trời mới tha thứ » của đạo diễn Đan Mạch, Nicolas Windng Refn, chưa biết đến bao giờ mới được trình làng.
Đối với những tên tuổi lẫy lừng hơn như là hai anh em đạo diễn Mỹ, Ethan và Joel Coen, Cành Cọ Vàng năm 1991, bộ phim được cho ra mắt công chúng Cannes lần này « Inside Llewyn Davis » được hết lời khen ngợi, nhưng tuyệt tác đó đã đến được với công chúng đã có sự yểm trợ của Studio Canal.
Nhìn về quá khứ, mới chỉ năm ngoái, « Amour- Tình yêu » của đạo diễn người Áo Haneke đã đăng quang dưới màu cờ của nước Áo, nhưng đấy là một tác phẩm ra lò trên đất Pháp.
Trong số 20 bộ phim tranh Cành Cọ Vàng năm nay có sáu phim dự thi dưới màu cờ của Pháp, một đại diện cho nền điện ảnh lâu đời của Ý và một đến từ xứ Hà Lan. Nhưng một nền điện ảnh lớn khác của châu Âu là Tây Ban Nha thì đã không có lấy một tác phẩm trong số gần 80 bộ phim được trình chiếu ở Liên hoan Cannes lần thứ 66.
Ngân sách tài trợ cho phim ảnh của Tây Ban Nha đã bị thu hẹp lại một cách thê thảm : Từ 123 triệu euro cách nay ba năm, năm ngoái đã rơi xuống còn chưa đầy một phân nửa. Thêm một tai họa khác là thuế giá trị gia tăng (TVA) đánh vào vé xem phim ở xứ này đang từ 8 % bị đẩy lên tới 21 %. Khủng hoảng và thất nghiệp khiến người dân đã nghèo, chắc chắn là chẳng mấy ai còn hứng thú đi xem phim như trước nữa. Số người đi xem phim ở rạp qua đó đã giảm đáng kể. Chủ tịch hiệp hội các nhà làm phim ảnh Tây Ban Nha than phiền là hiện có rất nhiều dự án bị tê liệt và mầm sáng tác trên quên hương Luis Bunuel có khuynh hướng bị thui chột. Tập đoàn sản xuất phim Alta chuyên hỗ trợ các nhà làm phim nghệ thuật của Tây Ban Nha vừa tuyên bố phá sản. Tin này làm rúng động cả thế giới điện ảnh châu Âu.
Nhìn sang bên kia dãy núi Alpes, nước Ý cũng đang trong tình trạng khó khăn không kém. Đầu tháng 2/2013, Roma thông báo cắt hẳn 4 triệu euro ngân sách dành hỗ trợ cho nền điện ảnh trên quê hương Visconti. Tại Đức, cuối tháng 4/2013 làng điện ảnh ở bên kia bờ sông Rhin ra thông cáo chung kêu gọi các phương tiện truyền thông công cộng đóng góp tài chính, chia sẻ 3,5 % khoản thuế vô truyến truyền hình để hỗ trợ nền công nghệ điện ảnh.
Pháp, ngọn hải đăng của các nhà làm phim quốc tế
Trong bối cảnh ảm đạm đó, Pháp là một ngoại lệ. Nếu nhìn vào 20 bộ phim tranh Cành Cọ Vàng năm nay, có đến 1/3 trong số này đến được Cannes nhờ các nguồn tài trợ của Pháp. Năm ngoái, chỉ có ba bộ phim Pháp được đề cử trong hạng mục chính thức. Lần này, có tới 4 tác phẩm tranh tài dưới màu cờ của Pháp. Tác phẩm của 2 nhà làm phim Pháp gốc Ý và Ba Lan là Valeria Bruni Tedeschi và Roman Polanski cũng được xem là đại diện cho điện ảnh của Pháp. Polanski luôn khẳng định rằng, ông đến Cannes lần này để đại diện cho nghệ thuật điện ảnh Ba Lan, nhưng « Vệ nữ khoác lông thú – La Vénus à la Fourrure » của ông được dàn dựng với cả một dàn diễn viên Pháp và nhất là được Quỹ hỗ trợ điện ảnh của vùng Paris Ile de France tài trợ. « Lâu Đài Ý- Un Château en Italie » của nữ đạo diễn Bruni Tedeschi cũng vậy.
Không có tài trợ của Pháp thì bộ phim duy nhất đại diện cho điện ảnh châu Phi « Bùa hộ mạng – Grisgris » của nhà làm phim Mahamat Saleh Haroun sẽ không bao giờ ra khỏi biên giới Tchad. Lại cũng các quỹ hỗ trợ của Pháp đã cho phép dự án « Le Passé- Quá khứ » của nhà làm phim người Iran Asghar Farhadi hoàn thành kịp thời cho mùa liên hoan Cannes năm nay.
Không chỉ đối với những nền điện ảnh thuộc thế giới thứ ba, các quỹ tài trợ của Pháp còn là bầu sữa ngọt của nhiều đạo diễn tài hoa đến từ những quốc gia phát triển nhất trên thế giới. Mấy ai có thể tin được rằng trên đất Mỹ, nhiều nhà làm phim nghệ thuật như Soderbergh đã hơn một lần tuyên bố muốn giải nghệ vì không tìm được các nhà sản xuất. Lại càng khó tin hơn khi một gương mặt tiêu biểu cho thế hệ các nhà làm phim ở đầu thế kỷ XXI của Hoa Kỳ như James Gray đã bị các nhà tài trợ ở Mỹ đóng cửa. Cuối cùng, Gray được chú Gà trống Gaulois mở cánh cổng đưa « The Immigrant –Người Nhập Cư » đến Cannes. Nếu như không có hãng phim Gaumont của Pháp thì « Only God Forgives- Chỉ có ông Trời mới tha thứ » của đạo diễn Đan Mạch, Nicolas Windng Refn, chưa biết đến bao giờ mới được trình làng.
Đối với những tên tuổi lẫy lừng hơn như là hai anh em đạo diễn Mỹ, Ethan và Joel Coen, Cành Cọ Vàng năm 1991, bộ phim được cho ra mắt công chúng Cannes lần này « Inside Llewyn Davis » được hết lời khen ngợi, nhưng tuyệt tác đó đã đến được với công chúng đã có sự yểm trợ của Studio Canal.
Nhìn về quá khứ, mới chỉ năm ngoái, « Amour- Tình yêu » của đạo diễn người Áo Haneke đã đăng quang dưới màu cờ của nước Áo, nhưng đấy là một tác phẩm ra lò trên đất Pháp.
Previous Article
Bài đăng
