Iran khánh thành cơ sở làm giàu chất uranium

Các máy ly tâm phục vụ làm giàu Uranium tai cơ sở Natanz của Iran.

Thanh Hà

Teheran tiếp tục khiêu khích quốc tế : thêm hai mỏ uranium và một nhà máy sản xuất uranium của Iran vừa đi vào hoạt động. Lãnh đạo Cơ Quan Năng Lượng Hạt Nhân Iran (OIEA) tuyên bố « không đình chỉ các chương trình làm giàu uranium ở mức 20 % ».

Ngày 09/04/2013 hai mỏ uraium của Iran tại Sagand, thuộc tỉnh Yazd - miền trung, bắt đầu đi vào hoạt động. Cách đó khoảng 100 cây số, tại Ardakan một nhà máy chế tạo uranium cũng vừa được cắt băng khánh thành. Theo đài truyền hình nhà nước Iran, cơ sở sản xuất tại Ardakan có công suất một năm cho ra đời 60 tấn uranium được tinh luyện. Iran từ năm 2000 đã thông báo tìm thấy hai mỏ uranium ở Sagand. Theo thẩm định của các chuyên gia phương Tây, thì uranium tại đây có chất lượng rất tồi.
Phát biểu trên truyền hình nhà nước, tổng thống Ahmadinejad tuyên bố : « Iran giờ đây đã làm chủ toàn bộ dây chuyền sản xuất năng lượng hạt nhân » đồng thời ông yêu cầu Cơ quan Năng lượng Hạt nhân Iran (OIEA) « tăng tốc trong việc phát triển chương trình nguyên tử ». Tháng 12/2010 tổng thống Iran khẳng định là quốc gia này đã tìm thấy trữ lượng uranium tương đương với 4 400 tấn. Vào thập niên 70, Teheran đã nhập khẩu 600 tấn uranium được tinh luyện của Nam Phi.
Theo báo cáo được công bố vào cuối tháng 2/2013 của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc Tế AIEA, Iran đang sản xuất uranium được làm giàu ở mức từ 3,5 đến 20 % tại hai cơ sở Natanz và Fordo. Các hoạt động làm giàu chất uranium của Iran gây lo ngại cho cộng đồng quốc tế. Các nước phương Tây và Israel nghi ngờ Teheran tìm cách chế tạo bom nguyên tử. Trong khi đó chính quyền của tổng thống Ahmadinejad vẫn khẳng định rằng các chương trình hạt nhân của Iran nhằm phục vụ mục tiêu dân sự.
Hoa Kỳ và Liên Hiệp Châu Âu đã áp dụng các biện pháp cấm vận dầu lửa của Iran từ tháng 7/2012. Hai cuộc họp tại Almaty hồi tháng 2 và đầu tháng 4/2013 giữa Iran với nhóm 5 +1 đều đã thất bại.