Ngày 01/07, đại diện của hơn 10 tổ chức bảo vệ nhân quyền quốc tế viết thư gửi đến đại diện ngành Ngoại giao và An ninh của Liên Hiệp Châu Âu để yêu cầu can thiệp. Ngày hôm qua 03/07, gia đình và thân hữu luật sư Lê Quốc Quân có buổi cầu nguyện tại giáo xứ Vĩnh Hòa, giáo phận Vinh, với các khẩu hiệu đòi tự do cho ông Lê Quốc Quân. Liên tục trong những ngày gần đây, các cộng đồng Công giáo, cùng thân hữu, khắp nơi trên cả nước tổ chức các buổi hiệp thông hướng về Lê Quốc Quân.
Để chuyển đến quý thính giả thông tin về vụ án, RFI Việt ngữ đặt câu hỏi với ông Lê Quốc Quyết, em trai luật sư Lê Quốc Quân.
RFI : Xin anh cho biết những những suy nghĩ của anh về vụ án xử người anh trai của anh, luật sư Lê Quốc Quân.
Ông Lê Quốc Quyết : Đã có thông báo chính thức là ngày 09/07 tới, sẽ xảy ra phiên xử anh Quân và truy cứu anh Quân ở điều 161, tội trốn thuế... Đây là một điều mà gia đình Quyết thực sự thấy khó chấp nhận. Bởi vì bản thân công ty anh Quân là một công ty thực hiện nhiệm vụ về thuế tốt và chưa bao giờ có một cảnh báo nào từ cơ quan thuế. Thứ hai nữa chính bản thân công ty anh rất nhiều lần bị khám nhà không có mặt anh, tức là cho đến ngày anh Quân bị bắt, đã khám đến 4 lần, mà có lần khám trong đêm, không có sự chứng kiến của anh. Nhà thì khám từ 8 giờ tối đến 1 giờ sáng, rồi hết nhà chuyển sang công ty khám đến 4 giờ sáng…. Khám trong lúc anh đang bị bắt mang đi một chỗ khác. Việc truy cứu anh liên quan đến các hoạt động của công ty là điều khó chấp nhận. Bản thân gia đình Quyết thì không tin điều đó là có thật.
Về cá nhân Quyết, Quyết có biết các hoạt động của công ty anh, và cũng nắm trong tay các hồ sơ liên quan đến các hoạt động, khai báo thuế. Bản thân công ty anh đang được công ty thuế đang còn xếp vào danh mục thưởng bằng khen thuế, đóng thuế thu nhập cá nhân cho nhân viên là cao. Điều đấy không thể kết tội anh là trốn thuế được. Công lý được thực thi có nghĩa là anh phải được trả tự do, không phải là tại tòa, mà trước khi phiên tòa xảy ra, thì đúng hơn, cũng như ba lần bắt trước.
RFI : Phải thả trước phiên tòa cũng có nghĩa là những chứng cớ để buộc tội không phù hợp với ý định ban đầu ?
Ông Lê Quốc Quyết : Theo như Quyết biết là đầu tiên họ bắt đầu bắt anh Quân với cái cớ trốn thuế để họ tìm kiếm một cái gì đấy có tính chất chính trị trong công ty anh Quân. Nhưng sau khi họ đã lỡ rồi, những bằng chứng chính trị không có, thì họ vẫn tiếp tục giữ quan điểm và tìm mọi cách để chứng mình rằng anh có trốn thuế. Nhưng mà theo như hồ sơ mà Quyết có trong tay, thì họ không chứng minh được là anh trốn thuế. Mà bản thân nhà nước đang nợ anh đến 172 triệu đồng.
RFI : Đây có phải là điểm cũng tương đối mới trong hiểu biết về vụ án này không ạ ?
Ông Lê Quốc Quyết : Vì luật sư cũng bị cản trở tiếp cận hồ sơ và gia đình đến nay cũng chưa được thăm gặp để biết thực hư. Nhưng cách đây khoảng 10 ngày, luật sư được tiếp cận hồ sơ, tiếp cận tương đối nhiều cái mới trong hồ sơ của anh Quân, cụ thể thứ nhất là việc bổ nhiệm các điều tra viên chính trị. Hầu hết là các điều tra viên chính trị, (nhưng lại) làm việc về vấn đề trốn thuế. Thứ hai là, qua những con số chứng minh các chứng cứ, thì luật sư mới tính ra, thì hóa ra là, việc « trốn thuế » của anh Quân là -172 triệu (tức là nhà nước còn thiếu của luật sư Lê Quốc Quân số tiền này).
RFI : Anh nói đến 5 điều tra viên chính trị thì có nghĩa như thế nào ?
Ông Lê Quốc Quyết : Thông thường, ở Việt Nam, bên công an họ phân ra các phòng, nếu về thuế thì thuộc phòng điều tra kinh tế-xã hội. Đó là phòng PC 46. Họ phụ trách về thuế, các doanh nghiệp, buôn lậu, kinh doanh trái phép… Nhưng đây lại là do các điều tra viên của Cơ quan điều tra của Công an thành phố Hà Nội. Điều thứ hai là, họ làm một cách vụng về, họ bổ sung văn bản lung tung. Có những văn bản ra ngày 09/10/2012, thì lại căn cứ vào một văn bản ra sau đó, tức là ngày 24/10/2012. Không hiểu họ ra kiểu gì ?!
Những yếu tố nhìn thấy được như vậy trong hồ sơ (điều tra) của anh Quân, thì có thể thấy là hồ sơ làm một cách ngang ngược.
Thứ hai là Quyết thấy được rõ. Cái thứ hai mà Quyết thấy rõ động cơ chính trị trong việc bắt.anh Quân, chứ không phải về thuế. Điều này thể hiện qua việc điều động từ bên an ninh qua. Các văn bản điều động từ bên an ninh qua là một, cộng với đối xử với các gia đình. Các đối sách về vụ án này. (…) Trong quan hệ quốc tế thông thường, thì gia đình phải được gặp người thân ngay sau khi kết thúc điều tra. Hoặc theo luật, luật sư phải thăm ngay, mỗi lần lấy cung phải có luật sư. Ngay từ khi bị bắt, anh Quân đã tuyệt thực, để đòi phải có luật sư thì mới làm việc, nhưng mà họ cứ cản trở mãi. Đến khi họ cho luật sư vào, nhưng gặp thì gặp, hồ sơ vẫn không được tiếp cận. Cho đến bây giờ anh ấy vẫn nhịn ăn, 6 tháng rồi, mà gia đình vẫn chưa có một ai được thăm gặp anh. Anh lại bị đối xứ phân biệt, không được như các tù nhân khác, không được gửi nước sạch để uống, mặc dù anh đã nhiều lần yêu cầu. (…) Một đối xử như vậy không phải đối với người bình thường, mà họ chọn cách đối xử với anh Quân, như một tội phạm, đặc biệt nghiêm trong, hoặc là tội phạm an ninh quốc gia.
Trong quá trình đối với anh Quân xưa nay, thì thấy cũng rất rõ. Tức là cả một chiều dài anh Quân sách nhiễu, bị bắt đàn áp, bị tìm đủ cách để bắt bớ. Và anh đã bị bắt đến lần thứ 3, cộng với hai lần quyết định xử phạt và quản chế tại địa phương, thì thấy được rõ ràng là họ tìm mọi cách để bắt anh Quân, bất cứ bằng cách nào, từ năm 2007 đến giờ.
Trong thời gian hoạt động, công ty của anh Quân nhiều lần phải chuyển dịch vì các hành vi quấy nhiễu của an ninh. Mỗi lần anh Quân ký hợp đồng xong là an ninh đến làm việc với chủ nhà và họ lại từ chối không cho anh Quân thuê nữa. Cho nên anh Quân phải thay đổi trụ sở và phải chuyển đối giấy phép khá nhiều lần. Mặc dầu gây khó khăn thế, nhưng mà vì anh Quân là luật sư tư vấn, chủ yếu cho các hãng quốc tế, nên anh Quân vẫn duy trì được công việc tư vấn của mình, nhưng trụ sở thì liên tục bị thay đổi.
Còn cá nhân Quyết thấy là, nếu (thật sự là) họ làm thuế để truy thu về cho nhà nước, thì không thể có cách làm như vậy được. Bởi vì, quá trình làm việc với công ty của anh Quân, của Quyết, thì họ tiêu hao rất nhiều tiền của Nhà nước, của người đóng thuế, cho việc làm vụ án này. Chẳng hạn như, đôi khi chỉ là một việc nhỏ nhỏ, như ở văn phòng đại diện của Quyết của phía nam, một phiếu thu tiếp khách 11 triệu, mà họ muốn chứng minh việc tiếp khách không có thật, thì ba điều tra viên bay từ Hà Nội vào, bay ra, bay vào đến cả 20 triệu tiền vé.
Công ty của anh Quân và của Quản, thì hiện tại họ thu con dấu, họ không cho hoạt động, mặc dầu theo luật, thì tội trốn thuế không liên quan đến các hoạt động khác của công ty. Vì thương hiệu và hoạt động khách hàng của công ty không phải do hành vi trốn thuế (nếu có) mang lại. Chỉ được bắt người chịu trách nhiệm trong giai đoạn trốn thuế ấy, sau đó là theo luật là phải ủy quyền, hoặc được phép ủy quyền cho ai khác điều hành công ty tiếp tục hoạt động. Nhưng họ không làm như vậy, thêm vào đó, họ cản trở không cho gia đình được gặp mặt, không cho Quản và anh Quân được ủy quyền ra ngoài để công ty tiếp tục hoạt động. Thậm chí họ còn thu cả con dấu, không muốn cho công ty Quyết hoạt động nữa. Trong khi đó, (về nguyên tắc) họ làm để thu thuế cho nhà nước, mà mỗi năm công ty Quyết đóng thuế khá nhiều, nhưng họ chỉ muốn công ty chết, gây áp lực với anh Quân về mọi mặt, cả kinh tế và gia đình.
Gia đình đã nhiều lần gửi đơn khiếu nại, yêu cầu trả lại con dấu, nhưng cũng không có phản hồi chính thức nào từ cơ quan hành pháp cả.
RFI : Thưa anh, gia đình có tin gì mới về sức khỏe của Luật sư Lê Quốc Quân ?
Ông Lê Quốc Quyết : Lần gần nhất, hôm thứ sáu tuần trước, luật sư có vào. Đấy là ngày cuối cùng của đợt anh Quân tịch cốc. Đây không là tuyệt thực, như anh nói. Lúc mới bị bắt, anh tuyệt thực 15 ngày và ra yêu sách để đòi có kinh Thánh để đọc, và chỉ chấp nhận làm việc khi có luật sư.
Còn lần này, từ ngày 23/06 anh tịch cốc. Bởi vì anh biết ở bên ngoài, có nhiều người quan tâm, có các cơ quan đài báo, cũng như các giáo dân, những người cầu nguyện công khai, cũng như âm thầm. Cho nên anh nói là báo ra với luật sư là anh sẽ tịch cốc 7 ngày. Ngày luật sư vào là ngày 29/06, anh gầy gò, anh phải nói nhỏ nhẹ với luật sư, mặc dầu đang làm việc, cần nhiều việc phải nói. Anh nói ngày 30/06, anh sẽ ăn lại để lấy sức khỏe để ra tòa.
Rất cám ơn khán thính giả và anh em làm truyền thông đã quan tâm đến gia đình Quyết. Bởi vì đến lúc này, Quyết chỉ mong muốn được nhân rộng các thông tin rõ hơn về vụ án của anh Quân, và những cách hành xử (của các cơ quan nhà nước) đối với anh Quân và gia đình Quyết, những cách hành xử rất ngang ngược và bất chấp tất cả mọi thủ tục pháp lý.
RFI xin chân thành cảm ơn ông Lê Quốc Quyết đã dành thời gian cho cuộc phỏng vấn.
Để chuyển đến quý thính giả thông tin về vụ án, RFI Việt ngữ đặt câu hỏi với ông Lê Quốc Quyết, em trai luật sư Lê Quốc Quân.
RFI : Xin anh cho biết những những suy nghĩ của anh về vụ án xử người anh trai của anh, luật sư Lê Quốc Quân.
Ông Lê Quốc Quyết : Đã có thông báo chính thức là ngày 09/07 tới, sẽ xảy ra phiên xử anh Quân và truy cứu anh Quân ở điều 161, tội trốn thuế... Đây là một điều mà gia đình Quyết thực sự thấy khó chấp nhận. Bởi vì bản thân công ty anh Quân là một công ty thực hiện nhiệm vụ về thuế tốt và chưa bao giờ có một cảnh báo nào từ cơ quan thuế. Thứ hai nữa chính bản thân công ty anh rất nhiều lần bị khám nhà không có mặt anh, tức là cho đến ngày anh Quân bị bắt, đã khám đến 4 lần, mà có lần khám trong đêm, không có sự chứng kiến của anh. Nhà thì khám từ 8 giờ tối đến 1 giờ sáng, rồi hết nhà chuyển sang công ty khám đến 4 giờ sáng…. Khám trong lúc anh đang bị bắt mang đi một chỗ khác. Việc truy cứu anh liên quan đến các hoạt động của công ty là điều khó chấp nhận. Bản thân gia đình Quyết thì không tin điều đó là có thật.
Về cá nhân Quyết, Quyết có biết các hoạt động của công ty anh, và cũng nắm trong tay các hồ sơ liên quan đến các hoạt động, khai báo thuế. Bản thân công ty anh đang được công ty thuế đang còn xếp vào danh mục thưởng bằng khen thuế, đóng thuế thu nhập cá nhân cho nhân viên là cao. Điều đấy không thể kết tội anh là trốn thuế được. Công lý được thực thi có nghĩa là anh phải được trả tự do, không phải là tại tòa, mà trước khi phiên tòa xảy ra, thì đúng hơn, cũng như ba lần bắt trước.
RFI : Phải thả trước phiên tòa cũng có nghĩa là những chứng cớ để buộc tội không phù hợp với ý định ban đầu ?
Ông Lê Quốc Quyết : Theo như Quyết biết là đầu tiên họ bắt đầu bắt anh Quân với cái cớ trốn thuế để họ tìm kiếm một cái gì đấy có tính chất chính trị trong công ty anh Quân. Nhưng sau khi họ đã lỡ rồi, những bằng chứng chính trị không có, thì họ vẫn tiếp tục giữ quan điểm và tìm mọi cách để chứng mình rằng anh có trốn thuế. Nhưng mà theo như hồ sơ mà Quyết có trong tay, thì họ không chứng minh được là anh trốn thuế. Mà bản thân nhà nước đang nợ anh đến 172 triệu đồng.
RFI : Đây có phải là điểm cũng tương đối mới trong hiểu biết về vụ án này không ạ ?
Ông Lê Quốc Quyết : Vì luật sư cũng bị cản trở tiếp cận hồ sơ và gia đình đến nay cũng chưa được thăm gặp để biết thực hư. Nhưng cách đây khoảng 10 ngày, luật sư được tiếp cận hồ sơ, tiếp cận tương đối nhiều cái mới trong hồ sơ của anh Quân, cụ thể thứ nhất là việc bổ nhiệm các điều tra viên chính trị. Hầu hết là các điều tra viên chính trị, (nhưng lại) làm việc về vấn đề trốn thuế. Thứ hai là, qua những con số chứng minh các chứng cứ, thì luật sư mới tính ra, thì hóa ra là, việc « trốn thuế » của anh Quân là -172 triệu (tức là nhà nước còn thiếu của luật sư Lê Quốc Quân số tiền này).
RFI : Anh nói đến 5 điều tra viên chính trị thì có nghĩa như thế nào ?
Ông Lê Quốc Quyết : Thông thường, ở Việt Nam, bên công an họ phân ra các phòng, nếu về thuế thì thuộc phòng điều tra kinh tế-xã hội. Đó là phòng PC 46. Họ phụ trách về thuế, các doanh nghiệp, buôn lậu, kinh doanh trái phép… Nhưng đây lại là do các điều tra viên của Cơ quan điều tra của Công an thành phố Hà Nội. Điều thứ hai là, họ làm một cách vụng về, họ bổ sung văn bản lung tung. Có những văn bản ra ngày 09/10/2012, thì lại căn cứ vào một văn bản ra sau đó, tức là ngày 24/10/2012. Không hiểu họ ra kiểu gì ?!
Những yếu tố nhìn thấy được như vậy trong hồ sơ (điều tra) của anh Quân, thì có thể thấy là hồ sơ làm một cách ngang ngược.
Thứ hai là Quyết thấy được rõ. Cái thứ hai mà Quyết thấy rõ động cơ chính trị trong việc bắt.anh Quân, chứ không phải về thuế. Điều này thể hiện qua việc điều động từ bên an ninh qua. Các văn bản điều động từ bên an ninh qua là một, cộng với đối xử với các gia đình. Các đối sách về vụ án này. (…) Trong quan hệ quốc tế thông thường, thì gia đình phải được gặp người thân ngay sau khi kết thúc điều tra. Hoặc theo luật, luật sư phải thăm ngay, mỗi lần lấy cung phải có luật sư. Ngay từ khi bị bắt, anh Quân đã tuyệt thực, để đòi phải có luật sư thì mới làm việc, nhưng mà họ cứ cản trở mãi. Đến khi họ cho luật sư vào, nhưng gặp thì gặp, hồ sơ vẫn không được tiếp cận. Cho đến bây giờ anh ấy vẫn nhịn ăn, 6 tháng rồi, mà gia đình vẫn chưa có một ai được thăm gặp anh. Anh lại bị đối xứ phân biệt, không được như các tù nhân khác, không được gửi nước sạch để uống, mặc dù anh đã nhiều lần yêu cầu. (…) Một đối xử như vậy không phải đối với người bình thường, mà họ chọn cách đối xử với anh Quân, như một tội phạm, đặc biệt nghiêm trong, hoặc là tội phạm an ninh quốc gia.
Trong quá trình đối với anh Quân xưa nay, thì thấy cũng rất rõ. Tức là cả một chiều dài anh Quân sách nhiễu, bị bắt đàn áp, bị tìm đủ cách để bắt bớ. Và anh đã bị bắt đến lần thứ 3, cộng với hai lần quyết định xử phạt và quản chế tại địa phương, thì thấy được rõ ràng là họ tìm mọi cách để bắt anh Quân, bất cứ bằng cách nào, từ năm 2007 đến giờ.
Trong thời gian hoạt động, công ty của anh Quân nhiều lần phải chuyển dịch vì các hành vi quấy nhiễu của an ninh. Mỗi lần anh Quân ký hợp đồng xong là an ninh đến làm việc với chủ nhà và họ lại từ chối không cho anh Quân thuê nữa. Cho nên anh Quân phải thay đổi trụ sở và phải chuyển đối giấy phép khá nhiều lần. Mặc dầu gây khó khăn thế, nhưng mà vì anh Quân là luật sư tư vấn, chủ yếu cho các hãng quốc tế, nên anh Quân vẫn duy trì được công việc tư vấn của mình, nhưng trụ sở thì liên tục bị thay đổi.
Còn cá nhân Quyết thấy là, nếu (thật sự là) họ làm thuế để truy thu về cho nhà nước, thì không thể có cách làm như vậy được. Bởi vì, quá trình làm việc với công ty của anh Quân, của Quyết, thì họ tiêu hao rất nhiều tiền của Nhà nước, của người đóng thuế, cho việc làm vụ án này. Chẳng hạn như, đôi khi chỉ là một việc nhỏ nhỏ, như ở văn phòng đại diện của Quyết của phía nam, một phiếu thu tiếp khách 11 triệu, mà họ muốn chứng minh việc tiếp khách không có thật, thì ba điều tra viên bay từ Hà Nội vào, bay ra, bay vào đến cả 20 triệu tiền vé.
Công ty của anh Quân và của Quản, thì hiện tại họ thu con dấu, họ không cho hoạt động, mặc dầu theo luật, thì tội trốn thuế không liên quan đến các hoạt động khác của công ty. Vì thương hiệu và hoạt động khách hàng của công ty không phải do hành vi trốn thuế (nếu có) mang lại. Chỉ được bắt người chịu trách nhiệm trong giai đoạn trốn thuế ấy, sau đó là theo luật là phải ủy quyền, hoặc được phép ủy quyền cho ai khác điều hành công ty tiếp tục hoạt động. Nhưng họ không làm như vậy, thêm vào đó, họ cản trở không cho gia đình được gặp mặt, không cho Quản và anh Quân được ủy quyền ra ngoài để công ty tiếp tục hoạt động. Thậm chí họ còn thu cả con dấu, không muốn cho công ty Quyết hoạt động nữa. Trong khi đó, (về nguyên tắc) họ làm để thu thuế cho nhà nước, mà mỗi năm công ty Quyết đóng thuế khá nhiều, nhưng họ chỉ muốn công ty chết, gây áp lực với anh Quân về mọi mặt, cả kinh tế và gia đình.
Gia đình đã nhiều lần gửi đơn khiếu nại, yêu cầu trả lại con dấu, nhưng cũng không có phản hồi chính thức nào từ cơ quan hành pháp cả.
RFI : Thưa anh, gia đình có tin gì mới về sức khỏe của Luật sư Lê Quốc Quân ?
Ông Lê Quốc Quyết : Lần gần nhất, hôm thứ sáu tuần trước, luật sư có vào. Đấy là ngày cuối cùng của đợt anh Quân tịch cốc. Đây không là tuyệt thực, như anh nói. Lúc mới bị bắt, anh tuyệt thực 15 ngày và ra yêu sách để đòi có kinh Thánh để đọc, và chỉ chấp nhận làm việc khi có luật sư.
Còn lần này, từ ngày 23/06 anh tịch cốc. Bởi vì anh biết ở bên ngoài, có nhiều người quan tâm, có các cơ quan đài báo, cũng như các giáo dân, những người cầu nguyện công khai, cũng như âm thầm. Cho nên anh nói là báo ra với luật sư là anh sẽ tịch cốc 7 ngày. Ngày luật sư vào là ngày 29/06, anh gầy gò, anh phải nói nhỏ nhẹ với luật sư, mặc dầu đang làm việc, cần nhiều việc phải nói. Anh nói ngày 30/06, anh sẽ ăn lại để lấy sức khỏe để ra tòa.
Rất cám ơn khán thính giả và anh em làm truyền thông đã quan tâm đến gia đình Quyết. Bởi vì đến lúc này, Quyết chỉ mong muốn được nhân rộng các thông tin rõ hơn về vụ án của anh Quân, và những cách hành xử (của các cơ quan nhà nước) đối với anh Quân và gia đình Quyết, những cách hành xử rất ngang ngược và bất chấp tất cả mọi thủ tục pháp lý.
RFI xin chân thành cảm ơn ông Lê Quốc Quyết đã dành thời gian cho cuộc phỏng vấn.