Châu Âu bỏ cấm vận vũ khí cho đối lập Syria

Quân nổi dậy Syria tại Nayrab. Ảnh ngày 23/05/2013

Reuters

Trọng Thành

Vào lúc một giờ sáng ngày 28/05/2013, Liên Hiệp Châu Âu đạt được thỏa thuận về việc chấm dứt lệnh cấm vận vũ khí đối với phe đối lập Syria. Lệnh cấm vận đó đã được ban hành cách nay hai năm và có hiệu lực cho đến hết tháng 5/2013.  Như vậy, Liên Hiệp Châu Âu lại gửi thêm một tín hiệu cứng rắn nữa đến chính quyền Damas trước thềm « Genève 2 », hội nghị quốc tế nhằm tìm ra một giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột Syria, theo sáng kiến của Mỹ và Nga.

Đây là một tín hiệu rất mạnh đối với tổng thống Syria Bachar al-Assad. Tuy nhiên trong hiện tại, theo bình luận không chính thức của một giới chức cao cấp Pháp, thì việc dỡ bỏ cấm vận chỉ mang tính lý thuyết. Về nguyên tắc, kể từ đầu tháng 6/2013 trở đi, đối lập vũ trang Syria có khả năng sẽ nhận được vũ khí từ Châu Âu. Tuy nhiên, trên thực tế, các nước dự định hỗ trợ quân nổi dậy cam kết sẽ không cấp vũ khí trước ngày 01/08/2013, và sẽ áp dụng nhiều tiêu chuẩn nghiêm ngặt trong việc xuất khẩu vũ khí để tránh các khí tài quân sự rơi vào tay các nhóm Hồi giáo cực đoan. Cũng theo thỏa thuận này, việc cung cấp vũ khí sẽ do từng quốc gia thực hiện.
Đây là các điểm thỏa hiệp khiến một số nước thành viên như Áo và Thụy Điển chấp nhận tham gia thỏa thuận trên. Việc đẩy lùi thời hạn cấp vũ khí kể từ 01/08 trở đi cũng còn để tránh tạo ra đối đầu trực tiếp khiến Damas từ chối tham gia vào hội nghị quốc tế sắp tới về Syria tại Genève.
Như vậy, quân nổi dậy, đối mặt với các cuộc tấn công quyết liệt của quân chính phủ, đặc biệt tại thành phố Qousseir, sẽ buộc phải đợi thêm một thời gian nữa mới có thể nhận được các trợ giúp quân sự từ Châu Âu.
Hội nghị Genève 2 : Con đường gian nan của Nga và Mỹ
Liên quan đến tiến trình chuẩn bị hội nghị Genève 2, tối qua 27/05, ngoại trưởng Nga Serguei Lavrov và đồng nhiệm Mỹ John Kerry đã có buổi ăn tối làm việc tại Paris, với sự có mặt ngoại trưởng Pháp Laurent Fabius, để bàn về chủ đề này. Ngoại trưởng Nga, nước đồng minh của chế độ Damas, tuyên bố với báo giới rằng việc chuẩn bị hội nghị nói trên « hoàn toàn không phải là điều đơn giản ».
Nga hy vọng hội nghị có sự tham gia của Iran, quốc gia ủng hộ Damas tại khu vực, tuy nhiên đây là điều mà các nước Phương Tây phản đối. Về phía Syria, hiện tại chính quyền Damas đã tuyên bố đồng ý « về nguyên tắc » sẽ tham gia hội nghị Genève 2, tuy nhiên, các phe nhóm đối lập Syria – tiếp tục bất đồng sâu sắc bất kể các đàm phán kéo dài từ thứ Năm tuần trước đến nay tại Istanbul – vẫn không cử ra được một đại diện tham gia hội nghị. Hôm nay 28/05, thứ trưởng ngoại giao Nga Serguei Riabkov tuyên bố, việc đối lập không có đại diện là « một cản trở chủ yếu » cho việc tổ chức hội nghị quốc tế này.