Lần đầu tiên từ nửa thế kỷ, Myanmar có báo tư nhân

Trên bước tiến tới dân chủ, lần đầu tiên từ nửa thế kỷ, hôm Thứ Hai đã có 4 tờ nhật báo tư nhân phát hành tại Myanmar.

Những người đi bán báo dạo vừa lãnh từ một nhà phát hành, đứng chờ xe bus ở Yangon, Myanmar, hôm Thứ Hai 1 tháng 4. (Hình: AP/Gemunu Amarasinghe)

Sau khi Miến Điện độc lập năm 1948,  một thời gian đã có rất nhiều báo bằng tiếng Miến Điện, Trung Hoa, Ấn Độ, Anh ngữ.Từ thập niên 1960, dưới chế độ độc tài Ne Win, nhà nước giữ độc quyền về truyền thông và báo chí tư nhân phải đóng cửa.


Ông Khin Maung Lay, một ký giả kỳ cựu 81 tuổi, bây giờ là chủ bút tờ Golden Fresh Land, cho biết 80,000 số báo ấn hành đã bán hết trong buổi sáng ngày đầu tiên hôm Thứ Hai. Ông đã làm việc vói nhật báo Moglo cho tới khi tờ báo này bị bắt buộc phải đình bản năm 1964.

Trong khi kỹ nghệ báo giấy trên toàn thế giới đang xuống dốc thì ở Myanmar báo chí đang triển mạnh. Đảng cầm quyền USDP ra tờ nhật báo The Union và tờ tuần báo The Voice đã có từ 2004 cũng chuyển thành nhật báo. Một tờ báo khác mới ra mắt là The Standard Time Daily.

Hồi tháng 12, chính quyền Myanmar đã chấp thuận cho tư nhân nạp đơn để được  ra báo bắt đầu từ 1 tháng 4. Có hơn 20 đơn xin và 16 được chấp thuận. Đảng cầm quyền USDP (Liên đoàn Đoàn Kết và Phát Triển) và đảng Liên Minh Dân Chủ của lãnh tụ đối lập, bà Aung San Suu Kyi, ở trong số những đơn vị được phép xuất bản báo.

Theo nhận định của ông Khin Maung Lay, trở ngại chính cho mỗi tờ báo sẽ là sự cạnh tranh.  Bốn tờ nhật báo bán với giá từ 150 kyat đến 200 kyat mỗi số. (US 20-25 cents). Ông Tun Win, 52 tuổi, tài xế taxi, cho rằng người dân không đủ tiền mua và đọc hết các nhật báo mỗi ngày nên chắc chắn có tờ sẽ chết.

Tờ báo tiếng Anh New Light of Myanmar đang tìm cách hợp doanh để có khả năng tồn tại. Đảng cầm quyền USDP thân với phái quân nhân và nắm đa số trong Quốc Hội, có nhiều tài phiệt ủng hộ. Chủ bút Win Tin của tờ The Union cho biết báo sẽ được phát không trong 10 ngày đầu tiên, và khẳng định rằng báo này không phải là cơ quan ngôn luận của đảng.

Cùng trong chính sách nới lỏng ngành truyền thông, Associated Press là hãng tin ngoại quốc đầu tiên đã được mở văn phòng tại Myanmar.