Hà Nội đang đối phó vụ ngành đường sắt nhận hối lộ hàng chục tỷ từ Công ty JTC Nhật

DienDanCTM

Bộ Giao Thông Vận Tải (GTVT) Việt Nam đang phải đối mặt với cáo giác các quan chức ngành đường sắt đã nhận tiền lót tay từ Tập đoàn tư vấn giao thông Nhật Bản (Japan Transportation Consultants - JTC) số tiền lên đến 80 triệu yen Nhật (hơn 16 tỷ đồng VN, tương đương khoảng 800 ngàn USD).

Theo nguồn tin của báo Yomiuri Shimbun, một nhật báo lớn ở Nhật, được đăng liên tiếp trong hai ngày 20 và 21-3-2014 vừa qua, ông Tamio Kakinuma, 65 tuổi, Chủ tịch JTC, đã thừa nhận JTC đã đưa hối lộ 130 triệu yen Nhật để được tư vấn cho 4 dự án đường sắt có tổng trị giá 7,8 tỉ yen Nhật. Tất cả các dự án này đều được thực hiện bằng vốn vay hỗ trợ chính thức (ODA) của Chính phủ Nhật Bản. Nguồn tin cho biết ông Kakinuma đã ký bản nhận tội, trong đó ông khai rõ với đội điều tra đặc biệt của Văn phòng Công tố Tokyo về thời gian đưa tiền, cho ai lúc nào và bao nhiêu tiền. Trong số tiền này, JTC đã hối lộ cho một quan chức cao cấp về quản lý dự án ngành Đường sắt Việt Nam 80 triệu yen để được thực hiện tư vấn dự án trị giá 4,2 tỉ yen.Đây là vụ tai tiếng thứ hai của các công ty tư vấn Nhật Bản với quan chức CSVN liên quan các dự án ODA trong lĩnh vực xây dựng công trình giao thông tại Việt Nam. 

Trước đây, ông Huỳnh Ngọc Sĩ, nguyên Phó Giám đốc sở GTVT-TPHCM, Trưởng Ban quản lý dự án Đại lộ Đông-Tây, bị kết án 20 năm tù vì nhận hối lộ để công ty PCI Nhật Bản thắng thầu dự án xây dựng tại đại lộ Võ Văn Kiệt ở TPHCM năm 2008.

Khác với vụ Huỳnh Ngọc Sĩ, lần này, liền sau khi tin tức được tiết lộ từ báo chí Nhật, phía Việt Nam đã có phản ứng lo đối phó ngay. Ngày 22-3, Bộ GTVT đưa tin nói là lãnh đạo bộ này đang yêu cầu Tổng Cty Đường sắt Việt Nam báo cáo trong vài ngày tới. Cùng ngày, ông Trần Ngọc Thành, Chủ tịch Hội đồng Thành viên Tổng Cty Đường sắt Việt Nam (ĐSVN) cũng xác nhận với báo chí là đã nắm sơ bộ thông tin lãnh đạo Cty Tư vấn giao thông Nhật Bản JTC thừa nhận hối lộ cho quan chức ngành đường sắt Việt Nam số tiền 16 tỷ đồng, và dù "chưa có thông tin chính thức hay đề nghị điều tra nào từ phía Nhật, nhưng Tổng Cty đang chỉ đạo làm rõ."

Ngay sau đó, hôm 23-3, lãnh đạo Tổng công ty đường sắt Việt Nam đã quyết định đình chỉ công tác đối với ông Nguyễn Văn Hiếu, Giám đốc Ban Quản lý các dự án đường sắt trong vòng 15 ngày để xác minh vụ việc. Cùng lúc, hai Phó Tổng Giám đốc Tổng công ty đường sắt Việt Nam, các ông Ngô Anh Tảo và Trần Quốc Đông, cũng bị đình chỉ công tác 10 ngày để xác minh thông tin. Ngoài ra Bộ trưởng Bộ Giao thông Đinh La Thăng đã chỉ định một Thứ trưởng của Bộ này làm việc với Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản và Đại sứ Nhật tại Việt Nam liên quan đến các dự án mà công ty tư vấn Nhật JTC tham gia.Tin tức ghi nhận được vào ngày hôm qua, 24-03-2014, công ty Tư vấn Giao thông Nhật Bản -JTC ra thông báo cho biết đã cho mở cuộc điều tra nội bộ về những thông tin liên quan đến việc đưa hối lộ cho các quan chức Việt Nam. Phía Việt Nam, đã đình chỉ thêm một quan chức ngành đường sắt để điều tra. Cục Đường sắt Việt Nam nói là đã vừa mới tạm dừng chức vụ Giám đốc Ban quản lý dự án đường sắt trong 15 ngày đối với ông Trần Văn Lục để giải trình vụ nghi vấn nhận hối lộ 16 tỷ đồng. Ông Lục trước đây đã giữ chức vụ Giám đốc Ban Quản lý các dự án đường sắt thuộc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam.

Theo dư luận, Bộ GTVT là nơi “sản sinh” ra nhiều tiêu cực chấn động nhất trong nhiều năm qua. Vụ việc vừa được phanh phui một lần nữa gây chấn động khi lĩnh vực giao thông vận tải nói chung – ngành đường sắt nói riêng - luôn được coi là ngành nghề nhạy cảm, dễ phát sinh tiêu cực. Mới gần đây nhất là những tai tiếng trong vụ việc dự án cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình đã đội giá lên mức 2,5 lần mà Bộ này vẫn còn chưa được giải quyết xong.

TS Nguyễn Xuân Thủy – chuyên gia đã nhiều năm làm việc tại Bộ GTVT và cũng là người góp ý nhiều nhất trong lĩnh vực đường sắt, mặc dù không lấy làm ngạc nhiên trước việc đối tác JTC Nhật Bản “lại quả” cho ngành đường sắt, nhưng ông cho rằng đây là vụ việc rất nghiêm trọng. Cũng không tỏ ra ngạc nhiên trước việc đối tác JTC Nhật Bản “lại quả” cho ngành đường sắt, Tuy nhiên TS Nguyễn Xuân Thủy – chuyên gia đã nhiều năm làm việc tại Bộ GTVT và cũng là người góp ý nhiều nhất trong lĩnh vực đường sắt cho rằng đây là vụ việc rất nghiêm trọng.

Trao đổi với báo điện tử Infonet, Ts. Thủy đưa ra nhận định “Tôi không ngạc nhiên. Vụ việc trên có thể coi như cháy nhà ra mặt chuột. Đường sắt lâu nay vẫn được coi như mạch máu giao thông. Và cũng chính đường sắt lại là một trong những ngành có nhiều tiêu cực nhất của Bộ GTVT. Nếu phía đối tác cáo buộc đưa hối lộ rồi thì ngành đường sắt không thể thoát được.”Tuy nhiên, cũng theo TS Nguyễn Xuân Thủy, tham nhũng luôn có nhiều hình thức và thường “liên thông” với nhau. Một người “đại diện” đứng lên nhận “lọt tay”, nhưng không thể “ăn cả”, mà phải chia thành nhiều phần. Ông nói với Infonet “Trước khi nhận lại quả, họ đã bàn với nhau hết cả rồi. Đến khi vụ việc bại lộ, họ sẽ ngồi lại với nhau để bàn cách đối phó, làm sao để tội nhẹ nhất, ít người liên quan nhất. Cũng vì liên quan nên người ta không dám xử mạnh, vì thế nhiều trường hợp dẫn tới hòa cả làng”.