Chuyện
xứ Phù Tang
Trần
Thái Huy
Sau
một thời gian dài “đánh nhau” với các “đổi thay
bất thường” của bản thân, của trời đất, mãi hôm
nay Chuyện Xứ Phù Tang mới trở lại, và bài viết này
cũng được viết bằng tâm tình giống như 4 năm về
trước lúc “Chuyện Xứ Phù Tang” chưa “bị” những
“bất thường đổi thay” chi phối. Chỉ khác một điều
duy nhất là…. bất định kỳ chứ không phải định kỳ
vì “chả ai biết trước ngày sau sẽ ra sao”. Xin ngàn
lần thông cảm và bắt đầu từ những câu chuyện vừa
qua và đã qua
Những
câu chuyện vừa qua
 |
Núi
Phú Sĩ
|
Trong
phiên họp vào ngày 22 tháng 6 tại Nam Vang, Cam Bốt, Ủy
Ban Di Sản Thế Giới của Cơ Quan Giáo Dục Khoa Học Liên
Hiệp Quốc (Unesco) đã chính thức công nhận Núi Phú Sĩ
(thuộc 2 tỉnh Yamanashi và Shizuoka) là di sản văn hóa của
thế giới. Đây là di sản thứ 17 của Nhật Bản được
công nhận và là di sản thiên nhiên thứ 13.
 |
Thắng
cảnh Mihonomatsubara
|
Năm
2003, Nhật Bản đã một lần nộp đơn xin UNESCO công
nhận, nhưng “rớt đài” vì: Phú sĩ lúc đó trông
không… có vẻ gì là thiên nhiên chút nào cả vì rác quá
nhiều. Phải chờ cả 10 năm, mới thấy được…….
Niềm
vui
3
giờ chiều ngày 22/6, khi được thông báo chính thức bằng
điện thoại đến văn phòng tỉnh trưởng 2 tỉnh
Yamanashi và Shizuoka, hình như đã đợi sẵn, người dân ở
gần đó đều tràn ra đường đồng loạt la to: “Vạn
tuế Phú Sĩ Sơn”, các biểu ngữ từ trên nóc các cơ
quan hành chánh được thả từ trên xuống dưới: “Phú
Sĩ là niềm vinh dự của tỉnh ta”. Bong bóng bay rợp
trời chào mừng ngày hội lớn, các quán nhậu hạ giá
chia vui với ngày lịch sử, các hàng quán xung quanh với
những sản phẩm như đồ kỷ niệm, bánh trái có hình
thù núi Phú Sĩ bán chạy như tôm tươi, vì chỉ có ngày
đó (22/6) là có sản phẩm này. Đoàn người “lữ thứ”
đang trên đường đến đỉnh cũng dừng lại, ôm nhau,
tay bắt mặt mừng, hể hả cụng ly. Đúng là một ngày
thật vui và đáng nhớ cho người dân 2 tỉnh Yamanashi và
Shizuoka, nhưng….
Lo
nhiều
Vui
thì vui thiệt, nhưng chỉ 30% còn lo tới … 70%. Một
viên chức đã phát biểu như thế, vì bên cạnh nỗi vui
mừng, các giới chức liên quan cũng đã phải thú nhận
những “nan đề” sắp phải đối phó.Vì khi đã được
công nhận rồi thì phải tuân thủ theo một số điều
kiện của UNESCO đưa ra, như đối sách an toàn cho người
leo núi, làm thế nào để bảo tồn tốt đẹp vì di sản
không chỉ là của riêng “chúng mình” mà còn là của
“chúng ta” nữa. Để giải quyết, sở Bảo tồn Di
tích-Văn hóa Nhật đã yêu cầu các tổ chức Tự trị ở
xung quanh núi Phú Sĩ phải mau chóng “lên khung” các kế
hoạch dựa theo lời yêu cầu của UNESCO. Ba nan đề đã
được đặt ra:
Thứ
nhất: lấy tiền đâu để bảo tồn và giảm thiểu tối
đa sự soi mòn một cách tự nhiên đối với di sản trước
việc số người leo núi càng ngày càng tăng?
Thứ
hai: làm thế nào để giữ an toàn (tai nạn, hỏa hoạn….)
cho người leo núi. Nhiều
du khách ngoại quốc nhất là những loại Tây-Mỹ ba lô
bất cần đời, khi leo núi chỉ “chơi” một T shirt, một
“cặp dép râu” trong lúc nhiệt độ ở trạm số 5 ban
đêm khoảng 10-15 độ C, trên đỉnh khoảng 0-5 độ C.
Thứ
ba là: Với một số lượng người leo núi càng càng tăng
thì “những chỗ dừng chân” như chỗ trọ, nhà vệ
sinh, những bãi xử lý rác phải xây thêm và xây bao nhiêu
thì đủ.
Theo
con số mà bộ Môi trường Nhật đưa ra thì năm 2012 có
khoảng 318.000 và năm nay sau khi được công nhận chắc
chắn số người leo núi Phú Sĩ sẽ tăng lên khoảng 30%.
Quyết định phải thu lệ phí đã được đặt ra là để
vừa có tiền bảo tồn di sản vừa.... giảm thiểu được
số người leo núi, nhưng thu phí bao nhiêu là chuyện mà
các hội Tự trị và cả chính phủ Nhật đang bàn thảo.
Dựa theo tình hình thực tế, lấy con số người leo núi
Phú Sĩ năm 2012 làm tiêu chuẩn, các chuyên gia ngành thống
kê ước tính là nếu thu 500 yen thì số người leo núi sẽ
giảm 2%, thu 1000 yen sẽ giảm 5%. Muốn số người leo núi
Phú Sĩ giảm 90% thì phải thu 10.000 yen. Hiện nay thì con
số được coi là “trung dung” là 7000 Yen, vừa tạm thỏa
mãn 2 mặt: bảo trì, duy trì đủ số người leo núi trong
vòng kiểm soát được. Trong một chiến dịch gọi là “để
thăm dò phản ứng” việc thâu tiền, thì từ gần cuối
tháng 7 đến đầu tháng 8, tiền leo núi sẽ là 1000 yen
nhưng đóng cũng được, không đóng cũng chả sao.
Lo
thì lo thế, nhưng cuối cùng thì đâu cũng phải vào đó
vì mọi người đều đã thấy rõ những gì phải đối
phó, khoảng cách từ lúc “thấy được” cho đến
“phương cách giải quyết” của người Nhật sẽ chỉ
là một đoạn đường…. ngắn ngủi dù có chút…. chông
gai.
Bà
con nào chưa có hoặc đang có ý định ngắm nhìn cảnh
mặt trời lúc đẹp nhất trên đỉnh Phú Sĩ Sơn, và
muốn… tiết kiệm tiền hãy mau chóng tính chuyện ….
leo núi vì năm nay còn miễn phí chứ từ năm tới trở đi
là phải “tiền trao cháo múc”. Thời buổi này, tiết
kiệm được đồng nào hay đồng đó. Nhưng trước khi
lên đường thì xin nhớ một điều là ... phải ăn cho đủ
no, mặc cho đủ ấm, nếu không thì
“đi
không rồi sẽ trở về không”
mà
lại trở về
“trên
chiếc băng ca, sơn màu.... tang trắng”
Những
chuyện đã qua
Những
câu nói làm… mất lòng người của đô trưởng Tokyo
Sau
lần thất bại xin đăng cai vào năm 2012, lúc còn ông
“diều hâu” Ishihara Shintaro là đô trưởng, Tokyo dưới
trướng của đô trưởng mới Inosei Naoki nhất quyết sẽ
thực hiện cho bằng được ý nguyện: Olympic mùa hè phải
được tổ chức tại Tokyo vào năm 2020.
Có
tất cả 12 thành phố nạp đơn xin tổ chức Olympic mùa
hè năm 2020, Sau hai lần tuyển chọn chỉ còn lại ba thành
phố có điểm cao nhất được vào vòng chung kết đó là
Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ), Madrid (Tây Ban Nha) và Tokyo (Nhật
Bản). Ngày 7 tháng 9 tới đây, Ủy ban Olympic Thế giới
sẽ nhóm họp tại thủ dô Buenos Aires (Argentina) để quyết
định nước nào được đăng cai.
Cả
3 ứng viên này đang chạy nước rút bằng những quảng
cáo có lợi cho mình. Madrid là một đối thủ tuy nặng
ký, nhưng Tokyo lại nghĩ rằng Istanbul mới là kỳ phùng
địch thủ vì Thổ Nhĩ Kỳ là một quốc gia thuộc khối
Hồi giáo, nằm giữa hai lục địa Âu-Á, chưa lần nào
có dịp đăng cai. Gọi là vận động nước rút, nhưng
phải đúng theo luật lệ quy định của Ủy ban Olympic Thế
giới, tránh không được chỉ trích đối phương.
Thế
nhưng không hiểu tại sao trước câu hỏi: ông
nghĩ gì về thành phố Istanbul
của ký giả tờ New York Times thì ông Inose trả lời một
câu được coi là dở tàn dở tệ: đó
là thủ đô của Thổ Nhĩ Kỳ, một quốc gia Hồi Giáo.
Các nước Hồi giáo có chung một Đấng Tạo Hóa là Thần
Allah, nhưng không hiểu tại sao họ luôn đánh nhau và phân
biệt giai cấp. Chưa
hết, ở một câu hỏi khác ông Inose còn cương “sảng”:
Thổ
Nhĩ Kỳ tuy là quốc gia có nhiều người trẻ, nhưng nếu
tuổi thọ ngắn ngủi thì đâu có ý nghĩa gì, tôi muốn
người Thổ sống lâu để có cái văn hóa Trường sinh
giống như Nhật Bản.
 |
| Ban vận động Olympic (ông Inose đứng giữa) |
Thế
là đất bằng nổi sóng, khi tờ New York Times trích lại y
chang bài phỏng vấn. Biết Nhật Bản bị hố nặng, nhưng
Thổ Nhĩ Kỳ chỉ lên tiếng chỉ trích một cách chừng
mực để lấy cảm tình với Ủy ban Thế vận Thế giới.
Vào thời điểm đó, Thủ tướng Abe đang công du ở Á
Rập Saudi đã chữa lửa bằng cách xin lỗi Thổ Nhĩ Kỳ:
Nhật Bản đã được nhiều sự cứu giúp từ tinh thần
bao dung của Hồi giáo. Và “nếu Thổ Nhĩ Kỳ được
chọn là nơi đăng cai thế vận, tôi sẽ là một trong
người đầu tiên chia sẻ niềm vui lớn lao này.
Trở
lại chuyện ông Inose, một người nổi tiếng về cái mồm
độc địa luôn gây khó khăn cho người đối diện, biết
mình bị “hố” đã họp báo xin rút lại lời phát biểu
và chính thức xin lỗi chính phủ và người dân Thổ Nhĩ
Kỳ.
 |
| Cờ Olympic lên tới đỉnh Everest |
Tình
hình đã có vẻ lắng dịu, theo tin hành lang thì Tokyo đang
chiếm ưu thế, chắc chắn là không phải do mồm ông “đã
bớt độc” mà do nhiều yếu tố khác, đặc biệt là sự
hiện diện của nhiều nhân vật tiếng tăm, nhất là có
cô cựu xướng ngôn viên xinh đẹp Christel
Takigawa nói
2 thứ tiếng Anh và Pháp hơn…. gió.
Biết
thân biết phận, sau này cách ăn nói của ông đã…. dịu
dàng hơn trước. Mong ông sẽ giữ được mãi mãi ít ra
cho đến lúc đăng cai nhé.
Vì
thế nói “đúng” nhưng “nghịch nhĩ” thì cũng khó
sống lắm đó ông.
Những
câu nói… làm người tức giận của Thị Trưởng Osaka
 |
| Thêm chú thích |
Sau
một thời gian dư luận tạm quên về những lăng nhăng
tình ái, đất bằng lại dậy sóng khi tuổi trẻ tài cao
Hashimoto Toru (43 tuổi), thị trưởng Osaka phun ra những
“nhận định” nghe thật “lạnh người” vào hôm thứ
hai 13/5.
Liên
quan đến vấn đề “gái giải khuây” mà tiếng Nhật
gọi là (慰安婦Ianfu)
vào thế chiến thứ hai ông này nói: “Trong
tình huống mà đạn bay như mưa, người lính có thể mất
mạng bất cứ khi nào. Nếu muốn họ được chút thanh
thản để tiếp tục chiến đấu thì hệ thống “gái
giải khuây” là một điều cần thiết. Đó là điều ai
cũng biết không cần tranh cãi”.
Ông này nói thêm:
“Mặc dù phải chịu trách nhiệm cho những hành động
trong quá khứ do mình gây ra nhưng Nhật Bản không phải
là nước duy nhất sử dụng hệ thống này, ngay cả quân
đội Mỹ cũng đã dùng phụ nữ địa phương để giải
khuây mà. Vì thế chỉ chỉ trích Nhật không thôi là điều
không công bình,”
Chưa
hết, trong chuyến thăm viếng Okinawa vào đầu tháng 5, khi
gặp tự lệnh lực lượng quân đội Mỹ ở đây, ông
còn vấn kế:
“Nên mở thêm những “ふうぞく業
(công
việc giải trí)” cho lực lượng lính Mỹ ở đây”.
Thế
là đất trời nổi cơn gió bụi.
Hashimoto
tuổi trẻ tài cao - hiếu thắng này bị dập tơi dập tả
từ trong nước ra đến ngoài nước.
Ngày
16/5, Phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ, bà Jen Psaki, đã
nặng nề: “Nhận
xét của Thị Trưởng Hashimoto mang tính khiêu khích và
không thể chấp nhận. Những gì xảy ra cho các phụ nữ
này vào thời ấy thật đáng ghê tởm và rõ ràng là vi
phạm hết sức nghiêm trọng đến nhân quyền nhân phẩm
của họ.” Đây
là lần đầu tiên mà chính phủ Hoa Kỳ đã chính thức
“dũa” một chính trị gia không liên hệ gì với chính
quyền hiện tại.
Một
chuyến công du mang tính cách giao lưu với Hoa Kỳ dự định
1 tháng sau đó bị yêu cầu đình chỉ.
Vài
ngày sau đó, trên trang mạng xã hội Twitter hay tại những
cuộc họp báo, với cái miệng dẻo như kẹo kéo, một
mặt thì xin lỗi về những phát biểu đã gây sự hiểu
lầm và nhận là không thích hợp, một mặt thì cố “diễn
giải” nào là: "tôi
không bao giờ chấp nhận việc “gái giải khuây”, tôi
xin rõ là: thời điểm đó những người chỉ huy thấy là
cần thiết chứ không phải tôi chủ trương là cần thiết
chế độ gái giải khuây”
hoặc “công
việc giải trí” (風俗業
fuzokugyou) chỉ
có nghĩa là những dịch vụ đấm bóp, pachinko, game v.v…
để thư dãn, nhưng người Mỹ thì cho ngay là “gái mãi
dâm”. Đây là điều tôi phải “反省“
(phản
tỉnh) vì đã không tìm hiểu cho rõ chữ nghĩa.
Hashimoto,
nguyên là một luật sư, từng là nhân vật nổi tiếng
trên truyền hình qua chương trình truyền hình nhất là
chương trình “bàn thảo pháp luật” (行列のできる法律相談所)
đã được nhiều người biết đến với những quan điểm
chính trị có khuynh hướng dân tộc chủ nghĩa cực đoan
giống với cựu đô trưởng Tokyo Ishihara và nay hai ông là
đồng đảng trưởng đảng Duy Tân Nhật Bản Hội.
Giờ
này, tháng 7, có lẽ Hashimoto đã phản tỉnh反省nên
đã có những phát biểu rất khiêm cung. Tuy nhiên, đang là
mùa bầu cử nên có thể là như vậy, nhưng với bản
tính “trời cho” thì tương lai chưa ai biết được.
Vì
thế nói “đúng” nhưng “không đúng lúc” thì cũng dễ
chết lắm.
Những
câu nói đi vào lòng người của DJ. Police
DJ
là viết tắt của hai chữ Disk Jockey. “Disk” ở đây
nghĩa là dĩa hát và “Jockey” là người điều khiển
dĩa hát, ám chỉ người phụ trách giới thiệu, thay dĩa
hát vào máy rồi dùng tay điều khiển sao cho giật gân ở
các tiệm “xập xình” dành cho giới trẻ. Còn police thì
khỏi cần phải…. dịch. Và tại sao lại là DJ Police?
Xin mời quí vị đọc tiếp.
-------------
Câu
chuyện xảy ra hôm 4 tháng 6/2013.
Mặc
dù không cuồng nộ, quá độ như một số các nước
khác, nhưng trong những trận đấu của hội tuyển quốc
gia, đặc biệt là các giải quốc tế thì các fan bóng đá
Nhật cũng nhiệt tình không kém. Khu vực xung quanh nhà ga
Shibuya, trung tâm thời trang là một trong những địa điểm
tập trung nhiều fan nhất, vì ở đó là nơi tụ tập của
giới trẻ, có nhiều quán ăn, quán càfe trực tiếp truyền
hình mọi trận đá của hội tuyển quốc gia Nhật. Bình
thường thì khu vực này đã đông người và xe cộ qua
lại, nhưng lúc có trận đá tranh giải thì số người,
đặc biệt là giới trẻ kéo đến đây đông gấp bội.
Nếu đội Nhật thua thì tất cả buồn rầu, lẳng lặng
ra về “nhìn nhau không nói”, nhưng thắng mà nhất là
thắng lớn thì khỏi nói: sẽ là một đàn ong vỡ tổ,
mọi người tràn ra đường la ó cho thỏa thích khiến
giao thông bị kẹt ứ, có nhiều người hứng chí leo cả
lên những chỗ cao nhảy múa, có lúc bị té gãy chân phải
kêu xe cứu thương, cũng có đôi khi xảy ra vài vụ ẩu
đả trông chẳng ra chi.
Khổ
nhất là “bạn dân” vì cứ mỗi lần như thế là 24/24
không có thời gian dưỡng sức vì phải chuẩn bị mệt
nghỉ. Trong trận đấu giữa Nhật và Úc vào đêm
04/06/2013 ở vòng chung kết khu vực Á châu của giải
World Cup 2014, sở cảnh sát Shibuya đã tung ra hơn 300 “bạn
dân” để điều phối giao thông và giữ trật tự, quyết
không cho các fan bóng đá Nhật “quậy” khi Nhật thắng
hay huề với Úc (chỉ cần huề Nhật cũng được vé đi
Brazil dự World Cup).
18.30
phút: trước khi trận đấu bắt đầu là 300 “bạn dân”
đã có mặt ở truớc nhà ga Shibuya và những khu vực xung
quanh, để chuẩn bị bày binh bố trận.
19.00
đến 21.20: mặt trận miền Tây vẫn yên tĩnh vì Nhật
đang bị dẫn trước 1-0
21
giờ 20 phút (10 phút nữa trận đấu mới kết thúc): Vẫn
yên tĩnh nhưng “bạn dân” bắt đầu dàn ra phía trước.
Tại thời điểm này Nhật đang bị dẫn trước 1-0 nên
“bạn dân” tuy không vui nhưng cũng hơi… “tạm yên
tâm” và thấy chưa cần thiết phải ban hành lịnh ‘’ứng
chiến’’.
21.28
phút: (2 phút nữa là tiếng còi trọng tài thổi lên chấm
dứt trận đấu) thì Nhật may mắn được hưởng quả
phạt đền Penalty. Ngay sau khi cầu thủ Honda tung lưới
đối phương lập tức lịnh “ứng chiến” được ban
hành và dúng theo như dự tưởng, các fan Nhật từ trong
các tiệm túa ra chật đường, hò reo náo nhiệt, xe cộ
qua lại kẹt cứng. Nhưng cũng ngay lúc đó, từ một xe
phóng thanh đã phát ra lời “kêu gọi” của một “bạn
dân” còn rất trẻ với độ tuổi đôi mươi.
Cùng
tất cả các fan bóng đá, cầu thủ thứ 12 đang khoác áo
hội tuyển quốc gia, xin quí vị hãy thể hiện tinh thần
đồng đội. Chắc quý vị đang thấy khuôn mặt cảnh sát
hôm nay sao mà “ngầu” thế phải không? chẳng qua họ
phải làm nhiệm vụ chứ thật ra trong lòng họ cũng vui
và háo hức không kém quý vị. Việc vui mừng trong trật
tự là coi như cầu thủ thứ 12 là quí vị đã ghi thêm
bàn thắng cho hội tuyển quốc gia Nhật Bản. Đừng để
trọng tài rút… thẻ vàng nhé.
Lời
“kêu gọi” rất hay và có lớp lang đã … đánh động
lòng người lôi cuốn người nghe khiến mọi người vỗ
tay tán thưởng, thay vì điên cuồng la hét vô trật tự
thì các fan lại đồng thanh la lớn rất trật tự:
Keisatsu
– Keisatsu (Cảnh sát – Cảnh sát)
Ngay
trong tối hôm đó và liên tiếp những ngày sau, truyền
thông Nhật cũng như cư dân mạng Internet đều lên tiếng
ca ngợi người cảnh sát trẻ làm nhiệm vụ phóng thanh
đánh động lòng người này. Báo đài nào cũng cho rằng
những lời ngắn gọn đó đã đánh trúng tâm lý các fan
bóng đá nên hoàn toàn không có một “sự cố” đáng
tiếc nào xảy ra.
Do
sự tán thưởng chưa từng có này của dư luận, nhất là
giới truyền thông nên Giám đốc cảnh sát đô thành
quyết định trao cho người cảnh sát trẻ tuổi giải
thưởng DJ Police với lý do là “bạn dân” này đã linh
động và phát huy sáng tạo để hướng dẫn mọi người
giữ đúng luật pháp nên mọi chuyện tốt đẹp. Hình ảnh
của cảnh sát viên trẻ này đã đi vào… lịch sử.
“Nói
đúng” và “nói sao cho vừa lòng người” sẽ làm lòng
người mở hội
--------------------
Chuyện
đã tạm đủ, xin để dành kỳ sau kể tiếp.
Trần
Thái Huy
Tháng
7/2013
Previous Article
Bài đăng
